Uzun bir ara sonrasi herkese selamlar.
Malumunuz Game of Thrones (GOT) senaristleri bu son sezon epey bir elestiri aldi. En son 5. bolumde, Daenerys Targaryen'in teslim olmus bir sehri, yok etmesi cokca tartismalari da beraberinde getirdi. Ozellikle, Eksisozluk'te yer alan yorumlarda, kimileri Dany'i suclarken, kimi de King's Landing halkinin isyan etmeyen, curumus bir topluluk oldugu, boyle bir yok edilmeyi hakettigini, bir ulkenin sevgi ve merhametle degil, ancak korkuyla yonetilebilecegini ileri surdu. Aslinda, bu ikincisi, neden bu haldeyiz sorusunu yeteri kadar cevapliyor. Halkimiz, korkuyla yonetilmeyi icsellestirmis ve siddete gosterdigi toleransi yuksek.
Neyse, bugun anlatmak istedigim konu, neden King's Landing'de bir isyanin olmayacagi uzere. Daha dogrusu, bir isyanin olma ihtimali ve basarisi dusuktur.
Oncelikle, King's Landing'te halkin hicbir orgutlenmesi yok. Ozellikle o cagda siddeti orgutlemek maliyetlidir ve zahmetlidir. Zaten siddeti orgutleyen ve siddette uzman olanlar, orada ya lorddur ya da lordun altinda senyordur. Bunlar da kan orgutlenmesi altinda orgutlenirler. King's Landing, toplama bir halktir ve kan orgutlenmesi yoktur. Orada tek bir halk destegi alan orgutlenme oldu. O da din adaminin tekelindeydi. Bu din beyi de halkin olasi isyanini kendine yonttu ve iktidarin bir ortagi haline geldi. Bildiginiz uzere, Cersei bu orgutlenmenin baslarini the Sept of Bailor'da havaya ucurdu.
Bir noktada su ki King's Landing halki, diger boglelerin halki gibi degil. Digerleri kan orgutlenmesi ile orgutlu hanelere bagli savasci halki iceriyor. King's Landing halki savasci degil. Goruldugu uzere bir savas durumunda kendini korumaktan aciz. Bu halkin kendi urettigi bile kendisine yetmiyor. Cunku en cok korkulan isyan, halkin ac kalip, olmektense isyan etmesine dayaniyor.
Tarihte uygarlik sehirleri cok buyuk nufuslu olmustur. King's Landing'i Istanbul'a benzetenler hakli. Mesela Istanbul'un alinmasindan bir yuzyil sonra Istanbul'un nufusu 500 bine ulasiyor. Istanbul'a gelen gida disardan gelirdi. Koyler kendi ihtiyaclarini alir, vergi ile tarimsal fazla Saray'in, ordunun ve Istanbul'un iasesinde kullanilirdi. King's Landing'e de gida disardan geliyordur. Bu sehrin asalak siniflari da boldur bu arada, tefeci bezirgan sinif hem Saray'i hem de halki soyar sogana cevirir. Tarihsel olarak curumenin kaynagi, bu sinif ve bu sinifla iliski icindeki politika ve din beyleridir. Ozetle, boyle uygarlik sehirleri baskentleri hep iase ile ayakta tutulur. O yuzden burada iase kesildiginde ancak isyan olur. Onun disinda diger bolgelerden toplanan artik urunle ayakta kalir.
Tum bu askeri ve ekonomik sebepler birlesince, King's Landing'de isyan zor cikar. Hadi cikaralim desen boyle sehirde Kuzeyliler'deki gibi yakin, kardesce ve esitce insan baglari yoktur. Cunku Kuzeyliler, Guneyliler'in sevmedigi barbarlardir; Guneyliler ise dizide uygarligin curumesine batmistir. Bu yuzden, Kuzeyliler de entrikaci, enseste bulasmis, cikarci, kardeslik nedir bilmeyen Guneyliler'den tiksinir.
Hadi diyelim politik isyani orgutlemek istedin. King's Landing'te seni satan cok olur. Bunu basarabilen zaten din uzerinden orgutlenmesi olan din beyiydi. O da zaten yitip gitti. Dolayisiyla, bu halk sadece gecimine bakan bir halktir. Sonucta kendisini cevreleyen sartlari o yaratmamistir. Masumdur. Elinde silahi, kalkani ve zirhli korumasi bile yoktur. Kendini bile savunamayana saldirmak yanlistir. Dany gelse, iaseye devam etse, hatta refahi artirsa, iki gunde hepsi benimserdi, padisahim pardon kralicem cok yasa derdi. Bu da bir gercek.
Simdi ne olacak? Buyuk ihtimalle Kuzeylilerden biri Dany'i oldurecek. Eger John Snow tahta oturursa, Guney'e bir barbar asisi yapmis olacak. Zaten eski lordlarin cogu oldu. Kendi degerlerine en yakin gordugu haneleri, 7 kralligin basina gecirir. Boylece Westeros'ta bir bahar donemi baslar.
The images are all licensed under creative commons.
1- TheDigitalArtist, Pixabay
2- Mathiasrex, Karl Briullov's the Sack of Rome (This is a faithful photographic reproduction of an original two-dimensional work of art. This work is also in the public domain in all countries for which the copyright has a lifespan of 100 years or less after the death of the author)
